Hiện nay có nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng các dự án bị ngưng trệ, không thể vận hành sản xuất và đi vào hoạt động mặc dù đã hội tụ đầy đủ điều kiện về vốn, nhận lực,... nhưng vẫn không thể đi vào hoạt động do thiếu Báo cáo đánh giá tác động môi trường.Điều này không chỉ gây ra những khó khăn trong việc vận hành sản xuất mà còn ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của doanh nghiệp. Báo cáo ĐTM không đơn thuần là một thủ tục hành chính, mà còn là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp kiểm soát và quản lý hiệu quả các nguồn chất thải và các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường, đảm bảo sự phát triển bền vững trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

1. Đánh giá tác động môi trường là gì?

Đánh giá tác động môi trường (ĐTM) là quá trình phân tích, dự báo và đánh giá những tác động tiềm tàng của một dự án, kế hoạch hoặc hoạt động phát triển lên môi trường tự nhiên, kinh tế, xã hội, và sức khỏe con người. ĐTM nhằm xác định các biện pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực, bảo vệ môi trường, và thúc đẩy phát triển bền vững.

2. Đối tượng phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường

Theo Luật Bảo vệ môi trường 2020 và các nghị định liên quan các trường hợp cần lập ĐTM bao gồm:

• Dự án đầu tư nhóm I quy định tại khoản 3 Điều 28 của Luật này;
• Dự án đầu tư nhóm II quy định tại các điểm c, d, đ và e khoản 4 Điều 28 của Luật này.

3. Nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường

• Xuất xứ của dự án đầu tư, chủ dự án đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư; căn cứ pháp lý, kỹ thuật; phương pháp đánh giá tác động môi trường và phương pháp khác được sử dụng (nếu có);
• Sự phù hợp của dự án đầu tư với Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và quy định khác của pháp luật có liên quan;
• Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình và hoạt động của dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường;
• Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đa dạng sinh học; đánh giá hiện trạng môi trường; nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường nơi thực hiện dự án đầu tư; thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án đầu tư;
• Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường chính, chất thải phát sinh theo các giai đoạn của dự án đầu tư đến môi trường; quy mô, tính chất của chất thải; tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử - văn hóa và yếu tố nhạy cảm khác; tác động do giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư (nếu có); nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra của dự án đầu tư;
• Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải;
• Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác của dự án đầu tư đến môi trường; phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có); phương án bồi hoàn đa dạng sinh học (nếu có); phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường;
• Chương trình quản lý và giám sát môi trường;
• Kết quả tham vấn;
• Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ dự án đầu tư.

4. Hình thức xử phạt nếu không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường

Căn cứ điểm c khoản 1 và điểm c khoản 2 Điều 13 Nghị định 45/2022/NĐ-CP hình thức xử phạt nếu không có quyết định phê duyệt kết quả báo cáo đánh giá tác động môi trường như sau:

• Phạt tiền từ 150.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với hành vi không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định (trừ các dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường).
• Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng đối với hành vi không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định.

Các hình thức xử phạt bổ xung quy định tại khoản 3. Điều 13 Nghị định 45/2022/NĐ-CP:

• Đình chỉ hoạt động triển khai thi công xây dựng các hạng mục công trình của dự án đầu tư, cơ sở mà không có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường từ 06 tháng đến 12 tháng đối với trường hợp vi phạm các quy định tại điểm c khoản 1 và điểm c khoản 2 Điều này.

5. Khó khăn của doanh nghiệp trong

• Doanh nghiệp thường không có đội ngũ chuyên gia về môi trường, thiếu kinh nghiệm trong việc đánh giá tác động và chưa nắm vững các quy chuẩn kỹ thuật cần thiết.
• Hệ thống trang thiết bị và công nghệ phục vụ cho việc phân tích, đo đạc còn thiếu thốn, trong khi chi phí đầu tư cho các thiết bị chuyên dụng lại rất cao.
• Thủ tục pháp lý phức tạp đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về các quy định mới nhất, quy trình thẩm định và yêu cầu về hồ sơ, điều mà nhiều doanh nghiệp còn hạn chế.
• Quá trình lập báo cáo ĐTM đòi hỏi nhiều thời gian, nguồn lực và chi phí lớn cho công tác khảo sát, phân tích, trong khi doanh nghiệp vẫn phải duy trì hoạt động kinh doanh bình thường.

Với những khó khăn và thách thức mà doanh nghiệp gặp phải khi tự thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường, việc lựa chọn một đơn vị tư vấn chuyên nghiệp trở thành giải pháp tối ưu. Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về pháp lý môi trường, cùng với hệ thống trang thiết bị hiện đại sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và đảm bảo chất lượng báo cáo ĐTM. Điều này không chỉ tăng khả năng được phê duyệt mà còn giúp doanh nghiệp yên tâm tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với môi trường và cộng đồng. Hãy để chúng tôi đồng hành cùng doanh nghiệp của bạn trong hành trình phát triển bền vững, vì một tương lai xanh và thịnh vượng.